Cyfraith newydd yn cryfhau amddiffyniad rhag rheolaeth orfodol
Ruth Roberts (Myfyrwraig)
Mae newid hanfodol mewn deddfwriaeth yn dod i rym ddydd Llun yma, gan gryfhau amddiffyniad rhag troseddau rheolaeth drwy orfodaeth. Bydd unigolion a gafwyd yn euog o'r drosedd hon a'u dedfrydu i 12 mis neu fwy bellach yn dod yn awtomatig o dan Trefniadau Diogelu'r Cyhoedd Amlasiantaethol (MAPPA). Mae hyn yn codi rheolaeth drwy orfodaeth i'r un lefel o ddifrifoldeb â throseddau cam-drin domestig difrifol eraill, gan gynnwys bygythiadau i ladd a stelcian.
Mae MAPPA yn trefnu cydweithio rhwng asiantaethau allweddol, gan gynnwys yr heddlu, gwasanaethau prawf, gwasanaethau carchardai, ac eraill. Mae'r asiantaethau hyn yn rhwym yn gyfreithiol i weithio gyda'i gilydd i reoli'r risgiau a achosir gan droseddwyr yn effeithiol. Yn hanfodol, rhaid iddynt nawr rannu unrhyw wybodaeth sy'n awgrymu risg uwch i gynbartneriaid a'r cyhoedd yn ehangach. Mae data'n dangos bod gan droseddwyr a reolir o dan MAPPA gyfradd aildroseddu sy'n llai na hanner y cyfartaledd cenedlaethol, gan ddangos llwyddiant y rhaglen.
Mae rheolaeth drwy orfodaeth yn cynnwys patrwm o gam-drin seicolegol lle mae'r cyflawnwr yn defnyddio tactegau fel bygythiadau, gwaradwydd a dychryn i feithrin ofn a rheolaeth dros eu dioddefwr. Gall yr ymddygiad llechwraidd hwn ynysu dioddefwyr a'u dwyn o'u hannibyniaeth. Yn aml yn cyd-fynd â mathau eraill o gam-drin domestig, mae rheolaeth drwy orfodaeth wedi bod yn drosedd yn y DU ers 2015. Gall effeithiau rheolaeth drwy orfodaeth aros ymhell ar ôl i berthynas ddod i ben, gan wneud y newid deddfwriaethol hwn yn gam hanfodol ymlaen.
Mae'r gwelliant hwn, sy'n rhan o Ddeddf Dioddefwyr a Charcharorion 2024, yn berthnasol i droseddwyr a ddedfrydwyd i o leiaf 12 mis o garchar (gan gynnwys dedfrydau gohiriedig) neu'r rhai sy'n destun gorchymyn ysbyty am droseddau rheoli gorfodol a gyflawnir o fewn perthnasoedd agos neu deuluol. Mae'n anfon neges glir: mae goroeswyr rheolaeth orfodol yn haeddu cael eu clywed, eu credu a'u cefnogi.
Gall Clinig Cyngor Cyfreithiol Prifysgol Âé¶¹Íø eich cynorthwyo gyda materion fel hyn. Os hoffech apwyntiad ffoniwch 01248 388411 neu e-bostiwch bulac@bangor.ac.uk