Mae rhifyn 2024 o’r , a ryddhawyd heddiw (10.4.24) gan ddadansoddwr addysg uwch byd-eang QS Quacquarelli Symonds, yn darparu dadansoddiad cymharol annibynnol ar berfformiad o fwy na 1,500 o brifysgolion mewn 96 lleoliad ledled y byd, ar draws 55 disgyblaeth academaidd a phum maes cyfadran eang.
Mae pum pwnc ym Mhrifysgol Â鶹Íø yn cael eu cynnwys. Mae’r Brifysgol ymhlith y 200 prifysgol orau ledled y byd sy'n dysgu Amaethyddiaeth a Choedwigaeth, tra bod Seicoleg yn ymddangos ymhlith 300 prifysgol elitaidd y byd sy'n cynnig y pwnc. Rhestrir Gwyddorau Amgylcheddol ym Mangor ymhlith y 150 sefydliad gorau’n fyd eang. Mae'r maes pwnc eang Gwyddorau Bywyd a Meddygaeth wedi'i osod ymhlith y 500 uchaf, tra bod Gwyddorau Biolegol wedi'u rhestru yn y 600 uchaf a Meddygaeth ymhlith y 650 uchaf.
Mae'r safleoedd pwnc yn seiliedig ar bump metrig allweddol. Llunnir dangosyddion enw da o ymatebion mwy na 240,000 o gyflogwyr ac academyddion i arolygon QS tra bod Dyfyniadau fesul Papur ac Indecs-H yn mesur effaith ymchwil a chynhyrchiant. Defnyddir y Rhwydwaith Ymchwil Rhyngwladol (IRN) i asesu cydweithredu ymchwil trawsffiniol.
Mae 1,569 o raglenni o’r Deyrnas Unedig wedi'u cynnwys ac fe’u rhennir rhwng 103 sefydliad.
Dywedodd yr Athro Oliver Turnbull, Dirpwy Is-Ganghellor '"Mae hwn yn dabl cynghrair cynhwysfawr, yn seiliedig ar addysgu ac ymchwil, ac mae'n helpu i adlewyrchu ein henw da ymhlith prifysgolion gorau'r byd. Mae tablau cynghrair fel hyn hefyd yn dangos sut mae ein hymchwil yn cael effaith ledled y byd, ac yn helpu ein henw da yn rhyngwladol, gan ddenu myfyrwyr i astudio yma yng Ngogledd Cymru."
Dywedodd Uwch Is-lywydd QS, Ben Sowter, "Mae dadansoddiad QS o dueddiadau perfformiad ar draws bron i 16,000 o adrannau prifysgolion ledled y byd yn parhau i amlygu ffactorau sy'n dylanwadu ar ansawdd sefydliadau addysg uwch yn fyd-eang. Mae rhagolwg rhyngwladol yn parhau i fod yn hollbwysig, a amlygir trwy amrywiaeth o fyfyrwyr, corff cyfadran a pherthnasoedd ymchwil. Yn ogystal, mae prifysgolion sy'n profi symudedd i fyny wedi elwa o fuddsoddiad parhaus wedi'i dargedu, gan dynnu sylw at bwysigrwydd cefnogaeth lywodraethol. Yn y cyfamser, mae datblygu partneriaethau â diwydiant yn cydberthyn â gwell perfformiad mewn cyflogaeth ac ymchwil."
Parhaodd Sowter, "Daw'r archwiliad hwn o berfformiad prifysgol ar adeg o bwys o ystyried yr heriau a ddaw yn sgil chwyddiant byd-eang ac ansefydlogrwydd geowleidyddol. Mae'r olaf, a nodwyd gan Fforwm Economaidd y Byd yn 2023 yn risg fawr i sefydliadau ledled y byd, yn cyflwyno heriau a chyfleoedd sylweddol, na ellir eu rhagweld fel mwy na hanner poblogaeth y byd mewn mwy na 50 o wledydd yn cymryd rhan yn un o'r blynyddoedd etholiad mwyaf arwyddocaol mewn hanes. Yn erbyn y cefndir hwn, ni fu pwysigrwydd diogelu a chefnogi addysg uwch a symudedd rhyngwladol ledled y byd erioed yn fwy hanfodol gan ei fod yn ysgogi cynnydd cymdeithasol ac arloesedd."
